Bedrijfspsychopaat

Manipulatie op de werkvloer

Oplichterij, manipulatie en afzetterij op de werkvloer zijn vaak niet ver te zoeken. Als je daar zelf het slachtoffer van bent, is de kans groot dat je te maken hebt met een narcist, een Machiavellist als collega of werkgever, of erger: een bedrijfspsychopaat.

Volgens studies zou 1% van de bevolking beantwoorden aan het profiel van een psychopaat. Psychopathie is een persoonlijkheidsstoornis dat niet enkel voorkomt bij maniakale gekken die in het wilde weg onschuldige mensen vermoorden, dezelfde persoonlijkheidskenmerken komen ook voor bij mensen die dat niet doen, de light-versie laat ons zeggen. Mensen met deze kenmerken zullen wel sowieso gemakkelijker overgaan tot immoreel gedrag en dus ook oplichterij.

De meest frappante kenmerken:

• Ongevoelig: vaak ongevoelig voor het leed van anderen.
• Manipulatief: slaagt er vaak in om je tegen je zin exact te laten doen wat hij/zij heeft gepland, vaak zelfs voor je het zelf door hebt.
• Bedrieglijk: niets is wat het lijkt bij dit soort mensen. Als je denkt dat je hen eindelijk door hebt, zit je er vaak nog naast.
• Verbaal en psychisch abusief en agressief: kleineren, vernederen, misbruiken,… hij/zij doet het allemaal automatisch, nog voor hij/zij het zelf beseft. Achteraf zal hij/zij zo sluw zijn om zich ofwel uitgebreid te excuseren en de uitval op ‘de omstandigheden’ te steken, ofwel ervoor zorgen (door bv. chantage, valse beloftes) dat je zeker je mond houdt tegen anderen.
• Meedogenloos: medelijden kent hij/zij niet en houdt nooit rekening met andermans achtergrond of omstandigheden, alleen bij zichzelf.
• Profiteur: zal gemakkelijk de vruchten plukken van andermans werk of diensten zonder daarvoor iets terug te geven, zonder blikken of blozen.
• Lijdende aan [vaak groteske] zelfoverschatting: vinden zichzelf superieur ten opzichte van anderen en uiten dat in hun lichaamshouding maar ook vaak verbaal als ze zich even laten gaan.
• Opschepperig: scheppen graag op over hun successen, geld, aankopen, aandacht van de andere sekse, etc.
• Welbespraakt: kan het meestal goed uitleggen en kan zich uit elke vervelende situatie ‘kletsen’.
• Uitbuiter: deinst er niet voor terug om mensen (financieel) uit te zuigen en vaak laat je dit als slachtoffer ook toe vanuit een onderliggende angst.
• Opvliegend: snel op de tenen getrapt, barst gemakkelijk uit als iemand hem iets in de weg legt, zelfs wanneer het om een trouwe medewerker gaat of zijn/haar partner.
• Onverantwoordelijk: vaak impulsief met kinderachtige redeneringen en onverantwoordelijk. De bedrijfspsychopaat heeft aan niemand verplichtingen en houdt alleen rekening met zichzelf.
• Intimiderend: erg intimiderend waardoor je hem/haar bijna niets kan weigeren. Zelfs wie hoger in hiërarchie staat, voelt zich soms spontaan minderwaardig.
• Glad: sluw en listig. Weet zich overal uit te praten en op listige manieren zijn/haar gelijk of zin te krijgen. Voor je het weet heb je toch weer medelijden met of sympathie voor hen.
• Compulsieve leugenaar: liegen is een onderdeel van het dagelijks leven. De bedrijfspsychopaat staat er al lang niet meer bij stil.
• Oppervlakkig charmant: geven een ontzettend charmante en hoffelijke eerste indruk. Wie echter langer met hen samenwerkt of -leeft, beseft dat dit slechts een masker is.
• Perfectionistisch: alles moet perfect lopen zoals gepland, als er toch iets mis gaat is het altijd de schuld van een ander en die zal ervoor moeten boeten.
• Megalomaan: vindt zichzelf belangrijker en machtiger dan alle anderen en geniet van zijn macht. Als een werknemer op stapt in plaats van dat hij die aan de deur heeft kunnen zetten of zijn partner breekt de relatie in plaats van dat hij de relatie heeft stop gezet, dan kan hij/zij door het lint gaan.
• Egocentrisch: Zijn/haar ego is het allerbelangrijkste. Raak aan het ego en raak aan de persoon. En dan kan je maar beter opletten.
• Narcistisch: bedolven in zelfliefde. Als je deze persoon nog als vriend wil, kan je maar beter degene zijn die oneindig stroop aan zijn/haar mouwen smeert in plaats van degene die hem/haar met zijn/haar voeten op de grond houdt. Zo’n mensen haten ze hardnekkig.
• Gefingeerd meelevend en sympathiek: zijn erg goed in het faken van medeleven en sympathiek doen terwijl het hen in werkelijkheid niet kan schelen hoe je je voelt, zolang ze je centen maar zien. Hypocrisie kent bij hen geen naam!
• Flatterend: ook geveinsde complimentjes zijn nooit veraf maar in werkelijkheid wéten bedrijfspsychopaten dat niemand aan hen kan tippen. Zij zijn geniaal!
• Mensenkennis: ironisch genoeg hebben bedrijfspsychopaten vaak veel mensenkennis, waardoor ze snel weten hoe ze zich bij iemand moeten gedragen om hen te manipuleren.

Je zal merken dat je deze of enkele van deze kenmerken gemakkelijk terugvindt in cartooneske typetjes op televisie (bv. de baron van Bassie en Adriaan) maar je zal  iemand met dit profiel maar in levende lijve tegenkomen! Het best kan je deze mensen mijden als de pest en hen verder laten kolken in eigenliefde. Naar verluidt, weten veel bedrijfspsychopaten van zichzelf dat ze het zijn. Het kan hen gewoon niet schelen.

Kwetsende woorden, intimidatie en oplichterij zijn nooit ver weg bij deze types dus of je nu een werknemer, familielid of klant bent van zo’n persoon, sluit liefst nooit een overeenkomst of stop er zo snel mogelijk mee. Je eigen geluk hangt ervan af!

Meer over werk, vacatures en solliciteren?